Để có thể trở thành một nhà đầu tư chứng khoán tài ba, bên cạnh các kỹ năng đọc hiểu các bảng giá thì bạn cần nắm vững được các thông tin về 3 chỉ số là giá trần, giá sàn và giá tham chiếu. Tuy nhiên, với những người mới thì đây quả là một bài toán vô cùng khó khăn. Vậy nên trong nội dung bài viết này tôi xin sẽ giải đáp giúp bạn các khái niệm vậy giá trần là gì? Và Cách để phân biệt?
Giá trần là gì và cách để phân biệt giá trần
Giá trần được định nghĩa như thế nào?
Giá trần trong tiếng Anh là: Price Ceiling.
Giá trần được biết là mức giá tối đa mà nhà nước buộc cho những người bán phải chấp hành.
Khi thiết lập được mức giá trần, mục tiêu của nhà nước đó là kiểm soát giá nhằm bảo vệ những người tiêu dùng.
Khi mà mức giá cân bằng trên thị trường được xem là quá cao thì việc đưa ra mức giá trần thấp hơn và nhà nước hi vọng rằng, những người tiêu dùng sẽ có khả năng mua được hàng hoá với giá thấp hơn và chính điều này được coi là mang ý nghĩa xã hội to lớn khi những lớp người có thu nhập thấp vẫn thì có khả năng tiếp cận được các loại hàng hoá quan trọng.
Chính sách về giá trần thường được áp dụng trên một số thị trường như trong thị trường nhà ở, thị trường vốn…
Giá trần trong kinh tế vĩ mô
Khi giá cả cân bằng trên thị trường được coi là quá cao, thì bằng cách đặt ra một mức giá thấp hơn, chính phủ với hy vọng rằng người tiêu dùng sẽ mua được các loại hàng hóa với giá thấp và điều này được coi là mang ý nghĩa xã hội, nhân sinh vô cùng to lớn. Vì vậy, những người có thu nhập thấp vẫn có thể truy cập vào hàng hóa quan trọng.
Chính sách này thường hay được áp dụng ở một số thị trường như trên thị trường nhà ở, thị trường vốn, v.v.
Giả sử nếu không có sự can thiệp của chính phủ, thì thị trường ở trạng thái cân bằng đặt tại điểm E, với giá P và sản lượng Q . Nếu P được coi là quá cao thì chính phủ sẽ đặt giá trần là P1 trong đó P1 thấp hơn P. Tại thời điểm mức giá P1, lượng cung bị giảm xuống QS1 và lượng cầu tăng lên QD1.
Thị trường này sẽ không còn ở trạng thái cân bằng. Trên thị trường sẽ xảy ra tình trạng khan hiếm hàng hoặc thừa hàng vì lượng cầu lớn hơn lượng cung.
Nhưng tuy nhiên, trên thị trường tự do, trạng thái dư cầu cũng chỉ là tạm thời bởi vì nó lại tạo ra áp lực tăng giá và chính vì điều này sẽ làm cho dư cầu dần dần bị triệt tiêu đi, đồng thời thị trường sẽ dịch chuyển về điểm cân bằng.
Tuy nhiên, ở đây do quy định về giá trần của nhà nước sẽ khiến cho giá cả không được phép tăng lên và vượt quá mức P1. Điều này khiến cho thị trường không thể trở về được điểm cân bằng.
Hậu quả của việc thiếu hụt hàng hoá đó là: ở mức giá P1 nhiều người tiêu dùng sẽ không thể mua được hàng hoá để có thể thỏa mãn nhu cầu của mình; nạn xếp hàng sẽ xuất hiện khiến cho việc mua hàng trở nên rất mất thời gian hơn; thị trường ngầm sẽ có cơ hội nảy sinh do sự khan hiếm hàng hóa…
Những hậu quả này có thể sẽ làm tổn hại lợi ích của người tiêu dùng, không giống được như sự kỳ vọng ban đầu của nhà nước.
Quy tắc để làm tròn giá trần và giá sàn bạn nên biết
Theo quy định thì biên độ giao động trên sàn HOSE là 7%, trên sàn HNX là 10% và trên sàn UPCOM 15% vậy nên khi tham chiếu thì biên độ dao động sẽ là một số lẻ. Vậy nên chúng ta phải có nguyên tắc làm tròn giá trần và giá sàn như sau:
Ví dụ:
Cổ phiếu BVH trên sàn Hose có giá tham chiếu là 79.800 đồng trên 1 cổ phiếu.
Biên độ giao động trên sàn HOSE là 7% tương đương là 5,586. Theo công thức tính thì giá trần sẽ là 79.80*(1+7%) = 85.386 và giá sàn sẽ là 79.80*(1-7%) = 74.214.
Giá cổ phiếu của BVH sẽ lớn hơn 50.000 đồng/cổ phiếu vậy nên bước giá mỗi lần nhảy phải chia hết cho 100. Giá sàn và giá trần cũng không phải là ngoại lệ. Hai giá trị 5.500 và 5.600 sẽ thỏa mãn điều kiện chia được hết cho 100.
Có một quy định khác đó chính là giá trị BDDD khi được làm tròn sẽ không được lớn hơn giá trị so với ban đầu vậy nên 5.500 là thích hợp nhất, suy ra giá trần của BVH sẽ là 85.300 và của giá sàn 79.800-5.500 = 74.300.
Kết Luận
Trên đây là những thông tin chi tiết về giá trần là gì, cách để bạn có thể phân biệt giá trần và cách tính giá trần sao cho đúng nhất. Hãy tham khảo bài viết trên để có thêm nhiều kiến thức về thị trường bạn nhé.